ΡΗΞΗ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
Γενικά
Είναι γνωστό ότι οι κακώσεις του γόνατος έχουν σοβαρές συνέπειες για τη λειτουργικότητα της άρθρωσης του γόνατος, απαιτείται άμεση διάγνωση και κατάλληλη αντιμετώπιση η οποία θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις ιδιαίτερες απαιτήσεις
κάθε ασθενούς. Κύριο ρόλο στη σταθερότητα του γόνατος διαδραματίζει ο πρόσθιος χιαστός ( ΠΧΣ ) .Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος έχει ως κύρια λειτουργία την παρεμπόδιση της πρόσθιας μετατόπισης της κνήμης σε σχέση με τo μηρό. Συμβάλλει επίσης σε μικρότερο βαθμό στην έσω και έξω πλάγια σταθερότητα του γόνατος όπως επίσης στην έσω και έξω στροφική σταθερότητα. Συγχρόνως αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την εξασφάλιση της φυσιολογικής κινητικότητας του γόνατος, αφού συνεισφέρει τόσο στη στατική όσο και στη δυναμική σταθερότητα της άρθρωσης.
Πως το παθαίνουμε
Η πλειοψηφία των κακώσεων του συνδέσμου συμβαίνει κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων. Αθλήματα υψηλού κινδύνου για την κάκωση αυτή είναι το ποδόσφαιρο και το χειμερινό σκι. Τυπικά η κάκωση δεν οφείλεται σε επαφή με αντίπαλο ενώ συχνά ανιχνεύεται ιστορικό περιστροφής στο τραυματισμένο πόδι ή έσω στροφή της κνήμης επί του μηριαίου οστού(80 %).
Κλινική εικόνα
Ένας ήχος μπορεί να γίνει αντιληπτός από τον ασθενή ο οποίος δε μπορεί να συνεχίσει την αθλητική δραστηριότητα του. Η εμφάνιση αιμάρθρου ( πρηξιμο της αρθρωσης ) είναι συχνή σε μικρό χρονικό διάστημα (έως 4 ώρες) από τον τραυματισμό. H οξεία ρήξη του ΠΧΣ είναι μια συχνή κάκωση τόσο σε αθλητές όσο και σε μη ασκούμενους, που έχει ως αποτέλεσμα τη μηχανική αστάθεια και την τελική έκπτωση της λειτουργικότητας του γόνατος. Το αίσθημα «υποχώρησης» του γόνατος είναι συχνό. Η έκπτωση της λειτουργικότητας μετά από τη συνδεσμική αυτή κάκωση δεν είναι όμως η ίδια για κάθε ασθενή. Πιο συγκεκριμένα, το 1/3 των ασθενών με ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου παρουσιάζουν δυσλειτουργία στις καθημερινές δραστηριότητες , ενώ άλλο 1/3 δεν εμφανίζει αστάθεια κατά την εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων αλλά δεν μπορεί να συμμετάσχει σε αθλητικές δραστηριότητες . Τέλος το υπόλοιπο 1/3 συμμετέχει σε αθλητικές δραστηριότητες χωρίς να παρουσιάζει επεισόδια αστάθειας της
άρθρωση. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν τη σύνθετη φύση της διατήρησης της σταθερότητας
της άρθρωσης. Δηλαδή ΔΕΝ χρειαζονται ολοι οι ασθενείς να χειρουργηθούν και σίγουρα ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ είναι η επίσκεψη σε ορθοπαιδικό χειρουργό έμπειρο στις αθλητικές κακώσεις. Eίναι γενικά παραδεκτό όμως ότι μια τέτοια κάκωση αποδιοργανώνει την άρθρωση του γόνατος. Σε 5 έτη από τη ρήξη του συνδέσμου το 75 % των ασθενών δε συμμετέχει πλέον σε αθλητικές
δραστηριότητες και η πλειοψηφία τους έχει υποστεί μια όχι ασήμαντη επιπλέον κάκωση. Η κάκωση του Προσθίου Χιαστού Συνδέσμου οδηγεί σε αυξημένη συχνότητα μηνισκικών βλαβών και εμφάνιση πρώιμων συμπτωμάτων οστεοαρθρίτιδας. Από αυτούς οι
οποίοι δεν υποβάλονται σε ανακατασκευή του συνδέσμου, το 40 % εμφανίζουν μηνισκικές
βλάβες σε ένα έτος από τον τραυματισμό, το 60 % εμφανίζει βλάβες στα 5 έτη και το 90 % στα 10
με 15 έτη. Τα άτομα με κάκωση του Π.Χ.Σ. και μετατραυματική οστεοαρθρίτιδα είναι 15 με 20 χρόνια
νεότερα από αυτά με πρωτοπαθή οστεοαρθρίτιδα τα οποία εμφανίζουν κλινική συμπτωματολογία Η κλινική διάγνωση με τις δοκιμασίες αυτές από ένα έμπειρο εξεταστή μπορεί να φτάσει σε ποσοστά ευαισθησίας και ειδικότητας σε ποσοστό 99 %, γεγονός που υπογραμμίζει την σπουδαιότητά της στην προσέγγιση των ασθενών με κάκωση του Π.Χ.Σ.
Θεραπεία
Η μόνη σωστή αντιμετώπιση στις περιπτώσεις αστάθειας είναι η χειρουργική θεραπεία. Για την αντιμετώπιση των ρήξεων του Π.Χ.Σ. ένα εξίσου σημαντικό πεδίο με την επιλογή του μοσχεύματος είναι αυτό της φυσικής αποκατάστασης μετά την αρθροσκοπική συνδεσμοπλαστική . Η αρθροσκοπική συνδεσμοπλστική είναι μία κλειστή μέθοδος ,άρα έχει και ταχύτερη αποκατάσταση. Την τελευταία δεκαετία έχουν σημειωθεί μεγάλα βήματα στον τομέα αυτό. Η παρατεταμένη ακινητοποίηση του γόνατος με τη χρήση ναρθήκων και η αποφυγή φόρτισης του σκέλους που ακολουθούσε την συνδεσμοπλαστική του Π.Χ.Σ. στο παρελθόν, έχει αντικατασταθεί από ενισχυμένο πρόγραμμα αποκατάστασης. Αυτό προσαρμόζεται στις δυνατότητες του ασθενούς σε κάθε φάση της αποθεραπείας ώστε να επανέλθει με ασφάλεια η λειτουργικότητα του σκέλους στο προ της κάκωσης επίπεδο.
Παρίδης Ι. Διονύσιος
Ορθοπαιδικός Χειρουργός Επιστημονικός Συνεργάτης Πανεπιστημιακής Ορθοπαιδικής Θεσσαλίας
Μαυροδήμου & Ιπποκράτους 2 ( δίπλα στο ΚΥ Ελασσόνας)
24930 23384 & 6936511464
Ελασσόνα
