του Αθανασίου Θεοδωράκη, πολιτικού επιστήμονα
Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική, τώρα φαίνεται η καθαρά αποτυχία της πολιτικής. Η συνταύτιση συμφερόντων μεταξύ των επαγγελματιών της πολιτικής και των χρηματοπιστωτικών παραγόντων είναι ένα χειροπιαστό δείγμα της δραματικής εξέλιξης που συντελέστηκε σε εθνικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Η αδυναμία ανασύστασης της σοσιαλδημοκρατίας έλκει την καταγωγή της και σε αυτή την συνταύτιση. Τόσο το οικονομικό όσο και το ηθικό μέρος πάσχουν, η επιχείρηση ανασύστασης της κεντροαριστεράς με παλιούς όρους δεν είναι δυνατή. Ενδιαφέρει συνεπώς ένα νέο πρόταγμα, μια άλλη πολιτική ζωή, μια δημοκρατικά υπεύθυνη παραδοχή και ανάγνωση των αναγκών και όχι οι προσωπικές κινήσεις ή οι νέες συνεργασίες με τα «κόμματα των υπουργών».
Το νέο θα εκφραστεί αυθόρμητα, άδολα, ριζοσπαστικά. Θα εκφράζει βαθιές κοινωνικές ανάγκες και αλλαγές αντιλήψεων, θα εκπροσωπεί μια νέα δυναμική και θα έχει αφομοιώσει τα μαθήματα της κρίσης, τόσο για τον πολίτη και την κοινωνία, όσο και για τους θεσμούς. Οσο κι αν σχετικοποιεί κανείς τις δημοσκοπήσεις τα μηνύματα είναι καθαρά: « Το «τέλος εποχής» για το πολιτικό σύστημα και τα κόμματα της χώρας καταγράφει η έρευνα κοινής γνώμης της Marc, που πραγματοποιήθηκε για το «Εθνος της Κυριακής». Οι πολίτες εμφανίζονται απογοητευμένοι από την πολιτική κατάσταση που επικρατεί και προβλέπουν για το 2013 αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού σε ποσοστό 81,4% ».((http://www.metarithmisi.gr/el/readText.asp?textID=15049)
Ποιές είναι οι νέες ανάγκες σήμερα; Η παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών με σεβασμό στο περιβάλλον, η δημιουργία εκ νέου του δημοσίου χώρου με έλεγχό του από τους πολίτες, η αναδιανομή του πλούτου μέσα από ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα, η εθνική πολιτική αλληλεγγύης με στόχο την ανάδειξη της ανθρωπιάς, η δημιουργία θέσεων εργασίας για τη νέα γενιά (κοινωνικές πολιτικές, αγροτική παραγωγή, επιχειρηματικότητα)…..Η χώρα μας έχει πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα κι αυτά πρέπει να αξιοποιηθούν με γνώμονα τα εθνικά συμφέροντα και τα δικαιώματα των μελλοντικών γενεών.
Η Μεταμόρφωση της χώρας θα αρχίσει από την πολιτική. Χρειαζόμαστε γι αυτό ένα νέο Σύνταγμα κι όχι απλά αναθεώρηση του υπάρχοντος. Σε συνθήκες ξέφρενης παγκοσμιοποίησης το πολίτευμα που παρουσιάζει τα καλύτερα πλεονεκτήματα (νομιμοποίηση, συμμετοχή, αποτελεσματικότητα) είναι αυτό της Προεδρικής Δημοκρατίας. Αυτό σημαίνει διοργάνωση άμεσα συντακτικού Δημοψηφίσματος και ανασυγκρότηση του δημοσίου βίου σε νέα βάση. Η κρίση δημιούργησε μια νέα κατάσταση, δεν είναι δυνατή πλέον η επιστροφή στο παλιό καθεστώς, τώρα είναι ευκαιρία για υπερβάσεις και όχι για ίντριγκες επιβίωσης του πολιτικού προσωπικού. Η πολιτική και η δημοκρατία, ώς ανώτατα συλλογικά αγαθά, χρειάζονται διαρκή κατάκτηση, αξίες, πρότυπα και αποτελέσματα κοινωνικά αποδεκτά. Ολα αυτά πρέπει να τα ξανασκεφθούμε, να τα συζητήσουμε, να τα πραγματώσουμε.
Το νέο βιβλίο του Αθ. Θεοδωράκη «Εξαιρετικώς επείγον. Πολιτεία και Δημοκρατία Ανθρωπιάς» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μανιφέστο.
Πολιτεία και Δημοκρατία Ανθρωπιάς
Η πολιτική, η οικονομία, η διοίκηση, όλοι χωρίς εξαίρεση, ξέχασαν αυτόν που θάπρεπε να υπηρετούν: τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος, ο πολίτης, πρέπει να είναι στο κέντρο του ενδιαφέροντος των δημοσίων πολιτικών. Το σημερινό οικονομικό και πολιτικό σύστημα λειτουργεί αυτόνομα, έχει απομακρυνθεί από την κοινωνία και τα προβλήματά της κι έχει ως αυτοσκοπό την επιβίωσή του.
Οι κοινωνικές αδικίες είναι κατάφωρες, οι ανισότητες έγιναν προκλητικές ενώ η δημόσια διοίκηση και η αγορά, όπως λειτουργούν σήμερα, δεν ενδιαφέρονται για την επίλυση των μεγάλων κοινωνικών ζητημάτων. Οι πολιτικές που αφορούν τα δημόσια αγαθά, υπακούουν στη λογική των κερδοσκόπων, στον άκρατο ανταγωνισμό, στην μονοδιάστατη ανάπτυξη που έφερε την καταστροφή. Κι όμως περισσότερο από ποτέ άλλοτε, έχουμε ανάγκη από μια διοίκηση και από μια αγορά στην υπηρεσία των ανθρώπων.
Η Δημοκρατία, η Πολιτεία πρέπει να ξαναβρούν την κοινωνική τους αποστολή και περιεχόμενο. Το ζητούμενο σήμερα είναι η κοινωνική χρησιμότητα και η ανθρώπινη διάσταση της πολιτικής. Αρχές και αξίες, δικαιώματα και υποχρεώσεις, ποιότητα ζωής και περιβάλλον, βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, όλα πρέπει να τα ξανασκεφθούμε. Είναι εξαιρετικώς επείγον να συμφωνήσουμε και να δημιουργήσουμε μια Πολιτεία Αξιοπρέπειας, μια Δημοκρατία Ανθρωπιάς. Αυτό συνεπάγεται εμπέδωση αρχών, ήθους και κράτους δικαίου.
Το παλιό σύστημα τέλειωσε και τώρα πρέπει να φτιάξουμε το νέο. Κράτος, οικονομία, κοινωνία, πολιτική, νοοτροπίες και πρακτικές, σε μια νέα σύνθεση με επίκεντρο τον άνθρωπο. Κι η Ελλάδα έχει αστείρευτες δυνάμεις, το ιστορικό πολιτιστικό βάθος του ελληνισμού, μας οπλίζει με μοναδική εμπειρία και δύναμη για δράση και έμπνευση. Η βαθιά κρίση αυτού του κράτους, αυτής της οικονομίας και της σημερινής κοινωνίας, θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός νέου πολιτικού συστήματος, σε μια άλλη αντίληψη της πολιτικής, μια άλλη αντίληψη των κοινωνικών σχέσεων, δηλαδή σε μια δημοκρατική Πολιτεία των Ελλήνων, σε μια Δημοκρατία Ανθρωπιάς και Αξιοπρέπειας. Σε ένα νέο Πολίτευμα, που θα αποτελεί απάντηση στο σημερινό αδιέξοδο, αλλά και φάρο, ταυτόχρονα, για τον νέο κόσμο που έρχεται. Η Μεταμόρφωση της χώρας θα αρχίσει από την πολιτική.
*Το νέο βιβλίο του Αθ. Θεοδωράκη «Εξαιρετικώς επείγον. Πολιτεία και Δημοκρατία Ανθρωπιάς» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μανιφέστο.
