Αποστολή «πολιτιστική κληρονομιά Αλβανίας», στα πλαίσια ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus του ΚΠΕ Φιλιατών, μέρα 1η , Σάββατο 12 Μαίου 2018: μετά τα σύνορα, πρώτη στάση στο Αργυρόκαστρο, πόλη σύγχρονη με πυρήνα παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια και στην κορυφή το κάστρο σε άριστη κατάσταση, το οποίο έχει μετατραπεί σε επισκέψιμο χώρο, προσβάσιμο με αυτοκίνητο και με περπάτημα. Το εσωτερικό του κάστρου αξιοποιείται ως πολεμικό μουσείο. Παντού γύρω ανεβαίνοντας, μαγαζάκια με σουβενίρ και άνθρωποι που πουλάνε ό,τι έχουν απλωμένο στα σκαλιά ή και κατάχαμα. Άνθρωποι χαμογελαστοί και πρόθυμοι να εξυπηρετήσουν, και οι συναλλαγές γίνονται είτε σε τοπικό νόμισμα (λέκε) είτε σε ευρώ (125 λέκε = 1 ευρώ). Συνάλλαγμα γίνεται σε αρκετά μέρη σε κάθε πόλη.
Στη συνέχεια, φτάσαμε στην πόλη Φιερ και στον αρχαιολογικό χώρο της Απολλωνίας, όπου υπάρχει ολόκληρη αρχαία πόλη, κι εκεί μας περίμεναν οι τοπικοί εταίροι του ευρωπαϊκού προγράμματος Εράσμους, που έπειτα από τις συστάσεις (η ομάδα μας αποτελείται από εκπαιδευτικούς, δημοσιογράφους, αρχαιολόγους, κ.α.), μας ξενάγησαν στην πόλη αυτή των αρχαίων Κορίνθιων, φτιαγμένη με το Ιπποδάμειο σύστημα ρυμοτομίας (ορθογώνιος σχηματισμός βάσει σχεδίου και με τους δρόμους κάθετους, συνήθως εκτός από την ακρόπολη, υφίστανται τρία κέντρα, το θρησκευτικό το πολιτικό και διοικητικό και τέλος το εμπορικό. Ο Ιππόδαμος ο Μιλήσιος θεωρείται «ο πατέρας της ευρωπαϊκής ρυμοτομίας»). Έπειτα επισκεφτήκαμε το εξαιρετικό αρχαιολογικό μουσείο που στεγάζεται στα κελιά ενός μοναστηριού της Παναγίας (14ου αι.) και στους αύλειους χώρους του.
Μετά το γεύμα, επισκεφτήκαμε το ορθόδοξο χριστιανικό μοναστήρι της Παναγίας της Αρδαινίτσας (Ιερά Μονή Γεννήσεως Θεοτόκου Αρδευούσης, χτισμένη το 1282 από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β’ τον Παλαιολόγο), που είναι και το μοναδικό που άφησε ανέγγιχτο ο Χότζας, επειδή εκεί παντρεύτηκε ο εθνικός ήρωας της Αλβανίας, ο Σκεντέρ -μπεης (Γεώργιος Καστριώτης, 1405-1468, αντιστάθηκε για χρόνια στην εισβολή των Οθωμανών), και το καθολικό του μοναστηριού διατηρεί ακόμα τις τοιχογραφίες και το ξυλόγλυπτο τέμπλο του. Σε κοντινή απόσταση, υπάρχουν χτισμένες οι εγκαταστάσεις όπου το μοναστήρι θα έχει ιδιόκτητο ξενοδοχείο και εστιατόριο για τους επισκέπτες πιστούς.
Τέλος της πρώτης μέρας, άφιξη για διανυκτέρευση στα Τίρανα, την πρωτεύουσα της Αλβανίας με ένα εκατομμύριο κατοίκους περίπου, μια μοντέρνα πόλη που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης (εκτός από τον εξωφρενικό και επικίνδυνο τρόπο που οδηγούν οι κάτοικοι της, κάτι που ισχύει για όλη την Αλβανία).
[wpg_thumb]
Αποστολή «πολιτιστική κληρονομιά Αλβανίας», στα πλαίσια ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus του ΚΠΕ Φιλιατών, μέρα 2η , Κυριακή 13 Μαίου 2018: εκκλησιασμός σε πνεύμα κατάνυξης στον καθεδρικό ναό της Αναστάσεως του Κυρίου (αποπερατώθηκε το 2012), έδρα της Ορθόδοξης Χριστιανικής Αρχιεπισκοπής Αλβανίας, με πάρα πολύ κόσμο, κυρίως νέους και νέες. Μετά το πέρας της τελετής, μας δέχθηκε και μας μίλησε για λίγο ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος, ένας φωτισμένος άνθρωπος.
Στη συνέχεια, πήγαμε βόρεια και φτάσαμε στην Κρούγια, έναν οικισμό που κατοικήθηκε από μια αρχαία ιλλυρική φυλή, τους Αλμπάνι. Ο οικισμός είναι περισσότερο γνωστός για το κάστρο του, το οποίο ήταν η έδρα του Σκεντέρμπεη κι όπου αντιστάθηκε τρεις φορές στις επιθέσεις των Οθωμανών, μέχρι που πέθανε από φυσικά αιτία το 1468. Η Κρούγια, χτισμένη στα 600 μ. υψόμετρο, προσφέρει πανοραμική θέα σε όλη την γύρω περιοχή. Μέσα στο κάστρο βρίσκεται κι ένα παραδοσιακό σπίτι, που έχει μετατραπεί σε εξαιρετικό εθνικό λαογραφικό μουσείο. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό γνώρισμα της Κρούγια είναι το παζάρι με παραδοσιακά προϊόντα και σουβενίρ, στον ίδιο χώρο που γίνεται εδώ και αιώνες.
Αποστολή «πολιτιστική κληρονομιά Αλβανίας», στα πλαίσια ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus του ΚΠΕ Φιλιατών, μέρα 3η , Δευτέρα 14 Μαίου 2018: αρχικά επισκεφτήκαμε την κεντρική πλατεία των Τιράνων, όπου βρίσκεται το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο και η Όπερα κι άλλα κτίρια, χτισμένα όλα με την αισθητική της αρχιτεκτονικής του όγκου και των τεράστιων διαστάσεων.
Στη συνέχεια, μπήκαμε στο λεωφορείο και πήγαμε στην άκρη της πόλης, στο σημείο όπου κάποιος μπορεί να πάρει το τελεφερίκ, να διασχίσει με αυτό μια απόσταση 4 χλμ και μετά από 15 λεπτά ψηλά στον αέρα, να φτάσει σε ένα υπέροχο φυσικό τοπίο στα 1.200 μ. ψηλά στο βουνό, μέσα στα δέντρα. Εκεί μπορεί κάποιος να πιει ένα καφέ, να φάει, να κάνει βόλτα στο δάσος, να μείνει σε ξενοδοχείο κλπ.
Στην επιστροφή, πήγαμε στο λόφο τον οποίο ο Ενβέρ Χότζα είχε βάλει στρατιώτες και φυλακισμένους να σκάψουν, το χρονικό διάστημα 1972-1978, για να φτιάξουν το μεγαλύτερο υπόγειο καταφύγιο της χώρας, με πέντε ορόφους κάτω από τη γη, μια ολόκληρη υπόγεια πολιτεία, όπου θα κατέφευγε αυτός και οι εκλεκτοί του σε περίπτωση εχθρικής εισβολής, και θα μπορούσαν να ζήσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να τους λείψει τίποτα. Η επίσκεψη αυτή ήταν μια εμπειρία μοναδική κι απόλυτα διδακτική.
