ΛΑΜΠΡΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΝΗΜΗΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΣΑΡΙΤΣΑΝΗ
«Η φωνή του Κωνσταντίνου Οικονόμου δεν έσβησε. Άντεξε στο χρόνο!»
του Γιάννη Μουκίδη
«Η φωνή του Κωνσταντίνου Οικονόμου δεν έσβησε. Άντεξε στο χρόνο γιατί έκρυβε μέσα της ό,τι αληθινό, ό,τι ευγενές, ό,τι υψηλό, ό,τι Εκκλησιαστικό, ό,τι θεολογικό, ό,τι πατριωτικό και γενικά καθετί που συνθέτει την έννοια του κλασσικού». Ήταν ένα από τα μηνύματα των εφετινών λαμπρών πανηγυρικών εκδηλώσεων μνήμης της επετείου από το θάνατο του Μεγάλου Διδασκάλου του Γένους και άξιου τέκνου της Τσαριτσάνης Κων. Οικονόμου, που διοργάνωσε ο Δήμος Ελασσόνας και η ιστορική κωμόπολη της Τσαριτσάνης.
Οι εκδηλώσεις, που έγιναν με ιδιαίτερη επισημότητα και με θρησκευτική λαμπρότητα(…όπως «προστάζει» η ιδιαίτερη Κυριακή της Ορθοδοξίας), αλλά και με εξαιρετικά μεγάλη συμμετοχή κόσμου(…με «σύμμαχο» τον ανοιξιάτικο καιρό), άρχισαν με την αρχιερατική Θεία Λειτουργία, που τελέσθηκε στον κατάμεστο ιστορικό Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου της Τσαριτσάνης, όπου χοροστάτησε ο σεβασμ. μητροπολίτης Ελασσώνος κ. Χαρίτων και συλλειτούργησαν οι ιερείς της κωμόπολης π. Αλέξανδρος Νεζεργιώτης, π. Ευστάθιος Πετρίδης, π. Γεώργιος Σαπουνάς, π. Γεώργιος Κοντονάσιος, κληρικοί της περιοχής και ο διάκονος π. Νεόφυτος.
Σε περίοπτη θέση υπήρχαν αναθήματα, λείψανα, η Δεσποτική Μήτρα και τα ιερά Άμφια του Κων/νου Οικονόμου, που, φυλάσσονται έως και σήμερα. Αμέσως μετά, αναπέμφθηκε η καθιερωμένη επιμνημόσυνη δέηση στη μνήμη του Τσαριτσανιώτη Διδασκάλου του Γένους πρωτοπρεσβυτέρου Κων/νου Οικονόμου και των αρχιερέων Κυρίλλου, Ιωσήφ, Γερμανού, Πολυκάρπου.
[wpg_thumb]
Στην ζωή, στο πλούσιο έργο και στην πολύπλευρη δράση του Κωνσταντίνου Οικονόμου με ιδιαίτερες αναφορές σε σταθμούς της ζωής του Τσαριτσανιώτη Διδασκάλου του Γένους, και στη συνεισφορά του στις τρεις περιόδους της Ελληνικής Ιστορίας(προεπαναστατική, επαναστατική, περίοδος ανασυγκρότησης του Ελληνικού κράτους) αναφέρθηκε η Τσαριτσανιώτισσα γιατρός του Γεν. Νοσοκομείου Λάρισας κ. Άννα Ν. Τσιμπόλη.
«Σταχυολογώντας», από την ιδιαίτερα μεστή και περιεκτική ομιλία – «κατάθεση» της κ. Τσιμπόλη:
«Για την Τσαριτσάνη η σημερινή μέρα είναι ξεχωριστή γιατί τιμά και τη μνήμη του Υπέρμαχου μαχητή της Ελευθερίας του Γένους και της Ορθοδοξίας, του Κωνσταντίνου Οικονόμου του εξ Οικονόμων, που με μοναδική δύναμη γραπτού και προφορικού λόγου, με προφητική παρρησία και μαρτυρικό φρόνημα υπερασπίσθη τα Δίκαια της Εκκλησίας, υπηρετώντας ταυτόχρονα το εκπαιδευτικό λειτούργημα και την υπόθεση της Πατρίδος».
«Στον διάλογο με τους Ευρωπαίους ο Οικονόμος γνώριζε ότι ήταν ένας Ιερέας χωρίς πανεπιστημιακές περγαμηνές, αλλά ένας Έλληνας Ιερέας με ψυχή, γνώστης των κλασσικών και χριστιανικών γραμμάτων, σκλάβος μεν μιας μουσουλμανικής αυτοκρατορίας, όχι όμως και σκλάβος οποιουδήποτε ανθελληνικού νεωτεριστικού πνεύματος.
Για αυτό περπάτησε στα πνευματικά κέντρα της Ευρώπης όχι ως γραικύλος, κατσύβελος, κοσκύβαλος και σκυβαλώδης, αλλά ως Γραικός, Πρεσβυγενής, Αρχέγονος, Αυτόχθων, Γεραρός. Πήγε να πάρει, αλλά και να δώσει, γιατί είχε να δώσει.
Και έτσι ανάγκασε τους Ευρωπαίους να σταθούν με ιδιαίτερο σεβασμό μπροστά του και να μιλήσουν γι’ αυτόν, για την προσωπικότητά του, για την επιστημονική του αρτιότητα, επί ίσοις όροις, και να του ζητήσουν, πολλές φορές παρακλητικά, συνεργασία για τα επιστημονικά τους δελτία και συγγράμματα».
«Στην Αθήνα αφιερώθηκε στη συγγραφή μελετών και συγγραμμάτων, δίνοντας συμβουλές γραπτά και προφορικά για τα καλά και ωφέλιμα της Πατρίδας και της Εκκλησίας. Κήρυττε το λόγο του Θεού από τους άμβωνες και εκφωνούσε τους επικήδειους των τελευταίων αγωνιστών της Επανάστασης, οι οποίοι κατά καιρούς εγκατέλειπαν την ζωή.
Μέχρι να ενηλικιωθεί ο βασιλιάς Όθωνας την Ελλάδα κυβερνούσε η αντιβασιλεία, η οποία με επικεφαλής τον Μάουερ ζήτησε να ανακηρυχθεί η Εκκλησία της Ελλάδας αυτοκέφαλος. Σ’ αυτό είχε τη συμπαράσταση και τη βοήθεια του πρεσβύτερου Θεόκλητου Φαρμακίδη. Έτσι δημιουργήθηκαν δύο αντίθετες μερίδες, η συντηρητική και η φιλελεύθερη, της οποίας επικεφαλής ήταν ο Θεόκλητος Φαρμακίδης. Χωρίς δισταγμό ο Κων/νος Οικονόμος τέθηκε επικεφαλής της συντηρητικής μερίδας και αγωνίσθηκε σκληρά εναντίον των προσηλυτιστικών ενεργειών των ξένων Ιεραποστολών και της νέας τάξης των εκκλησιαστικών πραγμάτων που είχαν δημιουργηθεί στην Ελλάδα. Επιτέθηκε με γραπτό και προφορικό λόγο εναντίον όσων ήθελαν να εισαγάγουν κάθε τι ξένο μίασμα στα πάτρια ήθη και υπεραμύνθηκε για τους θεσμούς της Εκκλησίας.
Έναντι όλων αυτών ο Κωνσταντίνος Οικονόμος ύψωσε τη φωνή του, ελέγχοντας τη διδασκαλία τους και καταγγέλλοντας το κατά τής Ορθοδόξου Εκκλησίας έργο τους, για αυτό υβρίστηκε και συκοφαντήθηκε από τους ψευδοφιλελεύθερους. Ανένδοτος όμως ο Κ. Οικονόμος πολέμησε όλους αυτούς, με όπλα την ευσέβεια, τη πολυμάθεια, την αληθινή φιλοπατρία και την ακλόνητη πίστη στην Ορθοδοξία. Ο καθαρός πατριωτισμός του, ο ευγενής και υπερήφανος χαρακτήρας του τον ενίσχυαν στο να υπομείνει όλες τις εναντίον του επιθέσεις, χωρίς να απομακρυνθεί ούτε ένα βήμα από το δρόμο και από τις αρχές τις οποίες επρέσβευε. Θρησκεία και Γλώσσα, των όποιων ποθούσε την απαρέγκλιτη τήρηση, υπήρξαν από την αρχή γι’ αυτόν, οι προς την ανέγερση της Ελλάδος δύο ισχυροί μοχλοί, και αυτή είναι η αιτία, για την όποια αφιέρωσε όλη του την δραστηριότητα.
Γενικότερα μέσα στην ομιχλώδη και καθολικής συγχύσεως εκείνη εποχή, βαρύηχος, συγκινημένη, ελεγκτική και προφητική ακουγόταν η φωνή του Κ. Οικονόμου υπέρ της Ιεράς Παραδόσεως, υπέρ των Θεσμών και της Ορθοδοξίας.
Μια φωνή που τη χαρακτήριζε η ευσέβεια του, η πηγαία και η μέχρις αυτοθυσίας αφοσίωση και αγάπη προς την Εκκλησία. Μια φωνή, που διεκήρυττε ότι τίποτε δεν είναι πλέον επικίνδυνο από την απομάκρυνση μας από την πατροπαράδοτο Πίστη και τίποτε πλέον ολέθριο από τη νοθεία του περιεχομένου της. Είναι η φωνή του Ιερέως και Διδασκάλου την οποία είχε ανάγκη η Εκκλησία, η Πατρίδα, η Παιδεία, η Ορθοδοξία και το Έθνος ολόκληρο.
Η βιολογική όμως φωνή του Κ. Οικονόμου μετά από σύντομη ασθένεια σιγά… Ο Θεός τον καλεί κοντά του… Ο Τύπος της εποχής καταγράφει την αγάπη και το σεβασμό του λαού στο μεγάλο του Διδάσκαλο, με το εξής δημοσίευμα: «Ο Μέγας ούτος της Ανατολικής Εκκλησίας Ρήτωρ, ο τέλειος και ευφράδης του Ελληνικού Γένους Διδάσκαλος, ο πρώτιστος των συγγραφέων της νέας Ελλάδος, ο πανηγυριστής των Μαρτύρων και των Ηρώων του Αγώνος της Ανεξαρτησίας, ο πιστός στρατιώτης και μέχρι τελευταίας πνοής αφοσιωμένος μάρτυς της Πίστεως και της γλώσσης παρέδωκεν εν γαλήνη προς τον Κύριον το πνεύμα της ζωής αυτού την 8η Μαρτίου του 1857.
Η Πατρίς τον ετίμησε κατά την κηδεία του με τιμές, τις όποιες λίγα τέκνα της έτυχαν. Η κηδεία του νεκρού εγένετο Εθνική. Ο Βασιλεύς, εξαιρετική απονέμων τελευταία τιμήν εις την μνήμην του περήφανου αυτού εκκλησιαστικού ανδρός, διέταξε να του απονεμηθούν: πρώτον το παράσημο των Μεγάλων Ταξιαρχών, δεύτερον οι τιμές του αντιστράτηγου και τρίτον η κηδεία να γίνει δημόσια δαπάνη. Η βασιλική έμπνευσης υπήρξεν αληθώς επιτυχής, ενθουσιώδης και άκρως Ελληνική. Εις Διδάσκαλος του Γένους, όπως ο Οικονόμος ισοδυναμεί προς στρατάρχη καθόσον ένας μορφωτής της καρδίας, της Εθνικής Συνείδησης και πνεύματος διαφέρει μόνο κατ’ όνομα από έναν στρατάρχη που οδηγεί το στρατό του, εις τα πεδία των μαχών.
Οι αντίπαλοι του Κωνσταντίνου Οικονόμου επίστεψαν ότι με το θάνατο του σίγησε η ενοχλητική γι’ αυτούς φωνή. Απατήθηκαν όμως. Η φωνή του Κωνσταντίνου Οικονόμου δεν έσβησε. Άντεξε στο χρόνο γιατί έκρυβε μέσα της ό,τι αληθινό, ό,τι ευγενές, ό,τι υψηλό, ό,τι Εκκλησιαστικό, ό,τι θεολογικό, ό,τι πατριωτικό και γενικά καθετί που συνθέτει την έννοια του κλασσικού.
Ο Φίλιππος Ιωάννου περιγράφων συνοπτικά την προσωπικότητα του μεγάλου αυτού ανδρός έγραψε γι’ αυτόν τούτο το ταφικό επίγραμμα:
«Εδώ τον σκέπασεν η γης τον Κωνσταντίνο Οικονόμο, που στα ριζά γεννήθηκε του χιονερού Ολύμπου, που τον ανάστησαν μικρό με το γλυκό το μέλι οι Μούσες, και μ’ άνθη τον στεφάνωσαν αμάραντα σοφίας. Ο βροντολάλος κήρυκας της Ελλάδας, το καμάρι των κληρικών, το ξακουστό στολίδι, εδώ κοιμάται, εδώ το χωματένιο του κορμί έσμιξε πάλι με το χώμα, η δε ψυχή του ανάλαφρη στον ουρανό υψώθη…».
Ακολούθησε δεξίωση στην «Οικονόμειο Σχολή» για τις αρχές και τον κόσμο.
Αμέσως μετά, πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη πλατεία της κωμόπολης η καθιερωμένη Συνάντηση Παραδοσιακών Συγκροτημάτων, που διοργανώνει κάθε χρόνο ο Σύλλογος Γυναικών Τσαριτσάνης.
Στις εκδηλώσεις της ιστορικής Τσαριτσάνης παραβρέθηκαν:
Οι βουλευτές κ.κ. Χρήστος Κέλλας και Γεώργ. Κατσιαντώνης, ο δήμαρχος Ελασσόνας κ. Νικ. Ευαγγέλου, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Αντ. Μπίσμπας, οι αντιδήμαρχοι κ.κ. Διον. Μπαλούκας, Δημ. Λέκκας, Αναστ. Γκατζιούρας, Νικ. Γκουτζουρέλας, Ιωάν. Χαλκίδης, Γεώργ. Παπαευθυμίου, εκ μέρους της 1ης Στρατιάς ο συνταγματάρχης κ. Ερμόλαος Παπαστεφανής, εκ μέρους του Α.Τ.Α. ο αντισμήναρχος κ. Θωμάς Παπαδημητρίου και ο κ. Χρ. Μπούτλας, ως εκπρόσωπος του διοικητή Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Θεσσαλίας ο αντιπύραρχος – υποδιοικητής Διοίκησης Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Ν. Λάρισας κ. Γ. Λεονταρίδης, ο διοικητής του Α.Τ. Ελασσόνας κ. Πέτρος Μουταφίδης, ο διοικητής της Πυροσβεστικής Ελασσόνας κ. Ελευθ. Μουλτσιάς, εκ μέρους του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών Νομού Λάρισας ο αντιπρόεδρος κ. Παναγ. Καρβασώνης, ο πρόεδρος της ΔΕΥΑ Ελασσόνας κ. Φώτ. Καραγκόγκος, ο πρόεδρος του Οργανισμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης – Παιδείας Δήμου Ελασσόνας – πρ. κοινοτάρχης Τσαριτσάνης κ. Νικ. Τσιμπόλης, ο διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λάρισας κ. Ιωάν. Καψάλης, δημοτικοί σύμβουλοι, πρόεδροι Τοπικών Συμβουλίων, παλαιοί και νέοι αυτοδιοικητικοί, η δασάρχης Ελασσόνας κ. Ζωή Φτίκα, προϊστάμενοι υπηρεσιών και σχολικών μονάδων, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων, τα δ.σ. του Μορφωτικού Συλλόγου Τσαριτσάνης, του Συλλόγου Γυναικών Τσαριτσάνης, του Εξωραϊστικού Συλλόγου, εκπαιδευτικοί, μαθητές, εκπρόσωποι κομμάτων και αντιστασιακοί, ο πρόεδρος της ΔΗΜΤΟ Ν.Δ. Ελασσόνας κ. Δημ. Δριστέλας, το μέλος της Νομαρχιακής ΠΑΣΟΚ Λάρισας κ. Αθ. Μπαρλαγιάννης, και πολύς κόσμος που κατέκλυσε το κέντρο της κωμόπολης.
