ΑΡΘΡΟ
Του Κων/νου Σκριάπα*

Οι ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΣΥΜΠΡΑΞΕΙΣ  πρόκειται για ενώσεις από τοπικές συλλογικότητες, κοινωνικά δίκτυα  και δομές της Τ.Α κοινωνικού σκοπού που δρουν σε μια περιοχή και  που διατίθενται να συμμετάσχουν με ένα τοπικό Σύμφωνο «κοινωνικό συμβόλαιο» ή προγραμματική συμφωνία με σκοπό την ενίσχυση της κοινωφελούς δράσης στο Δήμο η στην Περιφέρεια.

Οι ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΜΠΡΑΞΕΙΣ   έχουν σκοπό να δημιουργήσουν ένα  «οικοσύστημα», το περιβάλλον και το κοινωνικό κεφάλαιο, για να μπορούν να στηριχθούν οι κοινωνικές επιχειρήσεις. Προσφέρουν δικτύωση, οριζόντια επικοινωνία, και συμβουλευτική.

Συμβάλλουν στη διαβούλευση με οργανωμένο τρόπο ώστε, να αναπτυχθεί ένα κοινό όραμα για την Πόλη και την ποιότητα ζωής.
Δημιουργούν κοινούς χώρους συστέγασης, ανταλλαγών και κοινωνικό μάρκετινγκ.

Με τις ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΜΠΡΑΞΕΙΣ η Τ.Α. μπορεί να αξιοποιήσει ανενεργούς υλικούς και ανθρώπινους πόρους σε τοπική κλίμακα θέσεις εργασίας μέσου του συνεργατισμού.

Γιατί η Τ.Α δεν μπορεί απευθείας να αξιοποιήσει ανενεργούς πόρους υφίστανται τοπικά και χρειάζεται τη συνεργασία με άλλους κοινωνικούς φορείς και επιχειρήσεις;

Ο κυριότερος λόγος είναι το υψηλό κόστος για την λειτουργία μιας δημοτικής επιχείρησης που σε ορισμένες περιπτώσεις είναι απαγορευτικό. Συνδυάζοντας τους διαθέσιμους όμως  υλικούς πόρους με το ενδιαφέρον και την συμβολή μιας κοινωνικής ομάδας στο κόστος λειτουργίας. Κι αυτό μπορεί να επιτευχθεί με εθελοντισμό ή  συνδρομή π.χ σε ένα παιδικό σταθμό η οίκο ευγηρίας.

Ειδικότερα όταν οι πόροι προέρχονται από διαφορετικές πηγές και γίνεται αναγκαίος ο συνδυασμός για την χρηματοδότηση ενός προγράμματος τότε οι συμπράξεις είναι ένα πολύ καλό εργαλείο.

Υπάρχουν αρκετοί τομείς εφαρμογής της κοινωνικής οικονομίας για την αυτοδιαχείριση  κοινωφελών επιχειρήσεων με τη συμβολή της Τ.Α .όπως, η πράσινη ανάπτυξη στα μεγάλα αστικά κέντρα, η φροντίδα και η ανάπτυξη του πρασίνου στα πάρκα και στις πράσινες στέγες, η ανακύκλωση στην πηγή, η πολιτιστική επιχειρηματικότητα στη Πόλη και η ψηφιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Άλλοι τομείς που γίνονται σήμερα ιδιαίτερα αναγκαίοι για   αναπτυχθούν είναι ο τομέας υγείας ιδίως στη πρωτοβάθμια περίθαλψη, στέγαση και η σίτιση αστέγων καθώς και η αντιμετώπιση του προσφυγικού.

Η ΤΑ ως δομή της τοπικής δημοκρατίας καθώς, δεν φέρει τα βάρη της κρατικής γραφειοκρατίας, του δημόσιου χρέους και των ασφαλιστικών συστημάτων, μπορεί να περάσει σε μια συμπληρωματική δραστηριότητα ενίσχυσης του τοπικού προϊόντος και των αγαθών με ανοίγματα στην αυτοδιαχείριση δημόσιων αγαθών και κοινωνικών υπηρεσιών .

Ερώτημα: γιατί συμφέρει την Τ.Α να αξιοποιήσει συμπληρωματικά το συνεργατικό μοντέλο και την Αυτοδιαχείριση για την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών και την λειτουργία δημόσιων χώρων, πάρκων, πολιτιστικών υποδομών κ.τ.λ.;

Συμφέρει γιατί η συρρίκνωση των θέσεων μισθωτής εργασίας που προδιαγράφεται στο μέλλον είναι αναπόφευκτη και όχι συγκυριακά όπως μας λένε γιατί το επιβάλει η τρόικα.
Επιβάλλεται, από τις νέες συνθήκες των νέων τεχνολογιών που αντικειμενικά μειώνουν τις θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα και αυτό έχει ως συνέπεια την μείωση εσόδων για το κράτος, από την μισθωτή εργασία με τη μορφή φόρων και αυτό στο τέλος έχει ως συνέπεια γενικά και τη συρρίκνωση της μισθωτής εργασίας στο δημόσιο.
 Αντίθετα ο συνεργατισμός έχει μέλλον και στο πεδίο της Τοπικής αυτοδιοίκησης γιατί διαθέτοντας ο Δήμος τις υποδομές πάρκα, εκτάσεις και κτίρια που μένουν αχρησιμοποίητα αναθέτοντας αυτά σε συνεργατικά σχήματα μπορεί να έχει κοινωνικές υπηρεσίες χωρίς κόστος η με ελάχιστο κόστος.

Ταυτόχρονα, ενισχύεται έτσι και η οικονομία της Πόλης καθώς περισσότεροι άνθρωποι βρίσκουν δουλειά με την αναζωογόνηση που προκύπτει  από την νέα σύνθεση των πόρων.
Έτσι στις νέες συνθήκες ενώ οι πολίτες δεν μπορούν να διεκδικήσουν υψηλότερες αμοιβές από τη μισθωτή εργασία μπορούν να κερδίσουν ένα φθηνότερο κόστος ζωής και ταυτόχρονα  υψηλότερη ποιότητα ζωής.

Με μια τέτοια προσέγγιση οι Δήμοι και περιφέρειες σήμερα οι οποίες  αισθάνονται την στενότητα να ξοδέψουν και να κάνουν νέες προσλήψεις μπορούν να αξιοποιήσουν τον οργανωμένο συνεργατισμό και τις κοινωνικές Συμπράξεις ως ουσιαστική διέξοδο για να συν-δημιουργήσουν τοπικά θέσεις εργασίας και τοπικό εισόδημα.

* Οικονομολόγος, Πρόεδρος του Δικτύου Εθελοντικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) Θεσσαλίας και του Δικτύου «ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ»

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΜΠΡΑΞΕΙΣΣκριάπας