Αν το μέλλον ταυτίζεται με τοπικά, ποιοτικά, αυθεντικά προϊόντα, τότε να το σκεφτούμε σοβαρά. Η κάθε περιοχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, τη δική της ταυτότητα. Η «φέτα Ελασσόνας» είναι πλέον γνωστή, καθιερώθηκε, αποτελεί αναγνωρισμένο προϊόν ΠΟΠ, κατακτά τις αγορές. Πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια στην αιγοπροβατοτροφία, προσελκύοντας νέους και να επιμείνουμε στις εγχώριες φυλές και στην ποιότητα.
Υπάρχουν όμως και τα άλλα παραδοσιακά μας προϊόντα: δημητριακά, όσπρια, φρούτα με πρώτα τα μήλα, αγελαδινό γάλα και κρέας, ξυλεία, καπνός που επανακάμπτει, εκλεκτοί ξηροί καρποί όπως αμύγδαλα και καρύδια, κοκ. Ορισμένοι επενδύουν στα τοπικά βότανα, το τσάϊ Ολύμπου έχει την τιμητική του στην Καρυά, στα ποικίλα αρωματικά φυτά, στο κρασί, στα τοπικά φρούτα, ψάχνοντας τις ποικιλίες που χάθηκαν…
Αλλοι πάλι, επιχειρούν με τις ελιές, ναι ελιές αφού η κλιματική αλλαγή ωθεί προς νέες καλλιέργειες, αρκεί να συμβουλεύεται ο παραγωγός πάντα τους ειδικούς σχετικά με το χώμα, το χωράφι, το τοπικό κλίμα. Δεν παίζεις με την «πάχνη» στα ημιορεινά, με τα ψυχρά ρεύματα των κορυφογραμμών…
Σήμερα όμως θα επιμείνω στο μέλι. Βλέποντας πολλούς ντόπιους αλλά και ξένους παραγωγούς να φέρνουν τις κυψέλες τους στους χερσότοπους της περιοχής. Πολύχρωμες κυψέλες στολίζουν τους πρόποδες των λόφων, χιλιάδες μέλισσες πετούν ασταμάτητα και διασφαλίζουν την επικονίαση των δέντρων. «Οι μέλισσες έχουν ενεργό ρόλο στην γονιμοποίηση των φυτών, καθώς δρουν ως μηχανικοί μεταφορείς της γύρης. Την σημαντική λοιπόν εποχή της ανθοφορίας , οι μέλισσες προκειμένου να τραφούν, πλάθουν την γύρη και την μεταφέρουν με τα πίσω πόδια τους στην κυψέλη. Μία μέτρια αποικία μελισσών υπολογίζεται ότι έχει 20 έως 40 φορές περισσότερη αξία για την επικονίαση των φυτών, παρά για την παραγωγή μελιού. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι μέλισσες αποτελούν το 80% περίπου των επικονιαστικών εντόμων, τότε εύκολα καταλαβαίνουμε την σημαντική προσφορά τους στο φυτικό και ζωικό περιβάλλον καθώς και τα φυτά που αναπτύσονται κατ’ επέκταση, αποτελούν τροφή για τα ζώα και τον άνθρωπο, παράγουν οξυγόνο και εμποδίζουν την διάβρωση του εδάφους. Χαρακτηριστικό είναι το ότι ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε πει ότι αν κάποτε οι μέλισσες εκλείψουν, το ανθρώπινο είδος δεν θα αργήσει να τις ακολουθήσει» (https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%83%CE%B7)
Για τις εκπληκτικές ιδιότητες του μελιού δεν χρειάζεται από έναν απλό καταναλωτή, όπως ο υπογράφων, να ειπωθούν πολλά. Στην αγορά βρίσκεις πολλές ποικιλίες και πολλές τιμές. Γι αυτό αξίζει να προσέξουμε την τοπική χλωρίδα, τα αυτοφυή φυτά, θάμνους και δέντρα που σε συνδυασμό με τις καλλιέργειες θα δώσουν το λουλούδι που χρειάζονται για αρκετούς μήνες οι μέλισσες.
Υπάχρχει δυστυχώς πάντα το θέμα των ισχυρών φυτοφαρμάκων, οι βιολογικές καλλιέργειες προς το παρόν δεν αποτελούν παρά μια ελάχιστη μειοψηφία. Συνεπώς οι περίοδοι της ανθοφορίας είναι σημαντικός παράγοντας, η διαδοχή τους, οι αποστάσεις, ο συνδυασμός των δενδρώνων, όλα αυτά συνθέτουν τη γεύση, τον χαρακτήρα του μελιού της κάθε περιοχής. Πέρα όμως από τους οργανωμένους δενδρώνες, υπάρχουν και τα εγχώρια, αυτοφυή δέντρα. Οι γκορτσιές αφθονούν στην ευρύτερη περιοχή, δυστυχώς οι ημερογκορτσιές εγκαταλείφθηκαν, (συγχαρητήρια στην Άζωρο και στη Φαρμάκη για τη διατήρηση του είδους), αν και οι γνώστες και οι παρατηρητικοί ταξιδιώτες τις ξεχωρίζουν εύκολα…
Στην αγορά το τοπικό, το αυθεντικό, το επώνυμο προϊόν έχει ζήτηση. Υπάρχουν σήμερα δεκάδες είδη μελιού, η Ελλάδα είναι ευλογημένος τόπος. Το τελευταίο είδος που είδα στην Αθήνα είναι ένα εκπληκτικό μέλι από ανθό πορτοκαλιάς…Θα δούμε σύντομα στην αγορά και…. «γκορτσόμελο Ελασσόνας»; Ο Κώστας, νεαρός παραγωγός που «ψάχνεται», παρακολουθεί ήρεμα τις εξελίξεις. Δεν είναι εύκολη εργασία η μελισσοκομία…Ανθοφορία, βιολογικά, βασίλισσες, εργάτριες, θερμοκρασίες…Εχει 30 κυψέλες κι άρχισε να διαθέτει ήδη το δικό του μέλι…Τόλμη χρειάζεται, μεράκι, επιμονή και εργασία. Από εκεί θα προκύψει η αισιοδοξία, φορτωμένη με μέλι, με καρπούς και γεύσεις αυθεντικές, για να γεμίσει τις καρδιές μας πρώτα. Ολα τα άλλα θα ακολουθήσουν…
Αθανάσιος Θεοδωράκης
πολιτικός επιστήμονας