Από την Περραιβική Τρίπολη στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αιανής
Οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Καλλιθέας είχαν την ευκαιρία μέχρι τον Οκτώβριο του 2015 να γνωρίσουν μέρος του αρχαιολογικού πλούτου της Περραιβίας, η οποία κατά το 5ο αιώνα π.Χ. εκτεινόταν μεταξύ του Ολύμπου και του Πηνειού περιοριζόμενη γεωγραφικά από τις διαβάσεις των Τεμπών, της Πέτρας και του Σαρανταπόρου. Επειδή οι μαθητές μας προέρχονται και από παραολύμπια χωριά τον Νοέμβριο του 2014 επισκεφτήκαμε και τον αρχαιολογικό τόπο του Δίου, ο οποίος βρίσκεται σε κεκλιμένο έδαφος ανάμεσα στις υπώρειες του Ολύμπου και τις ακτές του Αιγαίου.
Συνεχίζοντας τις αρχαιολογικές μας διαδρομές στις 12 Νοέμβριου 2015 ακολουθώντας τους αρχαίους δρόμους της Περραιβικής Τρίπολης φτάσαμε στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αιανής, μια ζωντανή κιβωτό πολιτισμού, που φέρνει σε επαφή τον επισκέπτη με τον ιστορικό και αρχαιολογικό πλούτο της περιοχής. Μια επίσκεψη που επέτρεψε στα παιδιά μας εκτός απ’ την ανωτέρω επαφή να πάρουν ενεργά μέρος και σε προγράμματα Μουσειακής Αγωγής με θέματα: «Τα Ενδύματα» και την «Αρχαία Διατροφή».
Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αιανής μυεί ακόμα και τον πιο ανυποψίαστο επισκέπτη σε βασικούς τομείς της αρχαίας ιστορίας και πολιτισμού και αυτό διότι το εκθεσιακό του πρόγραμμα οργανώνεται σε τρεις παράλληλους άξονες:
1. Στην ιστορική εξέλιξη της αρχαίας Αιανής, πρωτεύουσας της Ελιμιώτιδας, ενός βασιλείου από τα ισχυρότερα της Άνω Μακεδονίας και της ευρύτερης περιοχής και από τα προϊστορικά μέχρι και τα ρωμαϊκά χρόνια.
2. Στις ενότητες των ευρημάτων που ήρθαν στο φως στους διάφορους τομείς της συστηματικής ανασκαφής (πόλη, νεκροταφεία, χώρα) αλλά και τα σύνολα που προέρχονται από σωστικές ανασκαφές.
3. Στην καθημερινή ζωή και τους θεσμούς στην αρχαιότητα, όπως προβάλλονται μέσα από τα αρχαιολογικά ευρήματα.
[wpg_thumb]
Η Ελίμεια ή Ελιμιώτις ή Ελιμία ήταν αρχαία χώρα της Άνω Μακεδονίας, που όφειλε το όνομά της στους κατοίκους της, τους λεγόμενους Ελιμιώτες (ή Αιάνες). Εκτεινόταν στο λεκανοπέδιο του μέσου ρου του Αλιάκμονα μέχρι τα Καμβούνια και το Τιτάριο όρος, δηλαδή στο γεωγραφικό χώρο που καταλαμβάνουν σήμερα ο νομός Γρεβενών και ο Δήμος Βοϊου. Συνόρευε νότια και νοτιοδυτικά με τη Θεσσαλία (περιοχές Περραιβίας και Τυμφαίας), ανατολικά με την Πιερία, βόρεια και βορειοδυτικά με την Εορδαία και την Ορεστίδα αντίστοιχα, και δυτικά με την Ηπειρωτική Παραυαία, όπως μαρτυρεί η τοπογραφική διάταξη των αρχαίων φρουρίων και
ακροπόλεων.
Η Ελίμεια αποτελούσε αυτόνομο βασίλειο από μια τοπική αριστοκρατία, μέχρι την ένωση του με το Μακεδονικό Βασίλειο, ως ημιαυτόνομη επαρχία επί Αλεξάνδρου Α’, μια μορφή επικυριαρχίας όπως η Ορεστίδα και η Λυγκηστίδα. Αργότερα προσαρτήθηκε οριστικά στο Μακεδονικό βασίλειο το 355 π.Χ. από τον Φίλιππο Β’, αποτελώντας μια από τις δυτικές επαρχίες του. Ο Φίλιππος Β’ είχε ως δεύτερη σύζυγο, την κόρη του Δέρδα του Γ’, την Φίλα, (δηλαδή: Αγαπημένη) και κατοικούσε στα βασιλικά ανάκτορα του
Φιλίππου.
Στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία κατά των Περσών, οι φάλαγγες του μακεδονικού στρατού αποτελούνταν τάξεις πεζών από ομοεθνείς Μακεδόνες. Υπήρχε έτσι η Τάξη των Ελιμιωτών που είχε περίπου 1.500 άνδρες.[5]
Πρωτεύουσα της Ελιμίας χώρας ήταν η Αιάνη (ή Αίανα). Βρίσκεται τοποθετημένη σε απόσταση περίπου 1,5 χλμ από τη σημερινή Αιανή. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως πολυτελείς ιδιωτικές κατοικίες, αγάλματα, βασιλικούς τάφους και δημόσια κτίρια.
Στο σημείο αυτό αισθανόμαστε την ανάγκη να ευχαριστήσουμε δημόσια την αρχαιολόγο-ξεναγό μας στο Μουσείο και εμψυχώτρια των προγραμμάτων Μουσειακής Αγωγής που συμμετείχαν τα παιδιά μας.
Τέλος θα θέλαμε να εκφράσουμε τη λύπη μας, διότι ως σήμερα δεν έγινε κάποια αξιόλογη προσπάθεια δημιουργίας Μουσείου στην περιοχή μας, όπου θα συγκεντρώνονταν όλοι οι αρχαιολογικοί θησαυροί της περιοχής μας.
