Ο ρόλος των γονέων στον αθλητισμό συνδέεται με την εξέλιξη και την ανάπτυξη των παιδιών. Η συνεισφορά τους έγκειται στην παροχή υλικής, συναισθηματικής και ψυχολογικής υποστήριξης προς τους νεαρούς αθλητές. Η «θέση» τους τοποθετείται άλλοτε στην κερκίδα, άλλοτε στον πάγκο δίπλα στους αθλητές, άλλοτε εκτός αγώνων και προπονήσεων. Για πολλούς προπονητές το πρόβλημα με τους αθλητές είναι οι γονείς τους, ενώ για άλλους η παρουσία των γονέων είναι βοηθητική και ενίοτε απαραίτητη.
Στην περίπτωση των γονέων που τίθενται «εκτός» αθλήματος, η υπερεμπλοκή και η προσπάθειά τους να αναλάβουν τον «έλεγχο» του αθλήματος σε βάρος των νεαρών αθλητών, αποτελούν την αιτία αντιπαράθεσης με τους προπονητές. Η σύγχυση των ρόλων από την πλευρά του γονέα, προσπαθώντας να εμπλακεί σε τεχνικά στοιχεία και να δώσει πλάνο τακτικής στον αγώνα «παρακάμπτοντας» είτε «συμπληρώνοντας» τον προπονητή, δυσχεραίνει τη θέση του!
Σε αρκετές περιπτώσεις προσπαθούν να βρίσκονται ένα βήμα μπροστά από τα παιδιά, ώστε να αποτελέσουν ασπίδα προστασίας, εμπλέκονται στις διοικήσεις των συλλόγων για να είναι κοντά στα παιδιά, υποθάλποντας ωστόσο την προσωπική αυτονομία και εξέλιξη των νεαρών αθλητών. Γίνονται οπαδοί, με φωνές και συγκρούσεις στους αγωνιστικούς χώρους, αντιδικούν με αντιπάλους, διαφωνούν με τις επιλογές των προπονητών. Θέτουν τον εαυτό τους σε «διαθεσιμότητα», βρισκόμενοι εκτός αγωνιστικού χώρου, τόσο στην προπόνηση όσο και στον αγώνα.
Η εναλλακτική πρόταση εμπλέκει τους γονείς τόσο με την προπόνηση όσο και με τον αγώνα. Βοηθούν τους αθλητές παρέχοντας κυρίως συναισθηματική και ψυχολογική υποστήριξη. Θα ακούσουν, θα κατανοήσουν, θα επιβραβεύσουν, θα αφουγκραστούν τη στεναχώρια των αθλητών μετά τον αγώνα. Θα σταθούν δίπλα τους όχι με το «δεν πειράζει» αλλά παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να κατανοήσουν ότι «υπάρχει ζωή» και μετά την ήττα, ότι την επομένη μετά τον αγώνα θα συνεχίσουν να προσπαθούν, διορθώνοντας τη κατάσταση. Αυτό θα ήθελε και ο προπονητής από τους γονείς!
Οι γονείς βοηθούν τους αθλητές να κατανοήσουν την αξία της προσπάθειας, τη σημασία της προπόνησης για την εξέλιξή τους, την «ανάγκη» να βρίσκονται σε αντιστοιχία με τις επιδιώξεις του προπονητή. Θα τους εξηγήσουν ότι η κούραση στην προπόνηση είναι «απαραίτητη», στοιχείο που δηλώνει προσπάθεια και θέληση. Θα αποδεχθούν πρώτοι τον προπονητή των αθλητών, δηλώνοντας οι ίδιοι εμπιστοσύνη στο έργο του. Βοηθούν τον προπονητή να «περνάει» τη φιλοσοφία του στα παιδιά. Αυτό δεν θα ήθελε και προπονητής από τους γονείς;
Η παρουσία των γονέων είναι βοηθητική όσο και απαραίτητη στον αθλητισμό. Είναι εύκολο ως προπονητής να τους απομακρύνεις, αλλά δεν θα βοηθήσει την εξέλιξη των παιδιών. Είναι πιο λειτουργικό να τους «εκπαιδεύσεις» ζητώντας τους ορισμένα στοιχεία που θα διευκολύνουν το έργο του προπονητή και ταυτόχρονα θα ενισχύσουν τη διαδικασία ανάπτυξης των αθλητών.
Γιάννης Ζαρώτης
Ψυχολόγος-Αθλητικός Ψυχολόγος
http://www.sportpsychologist.gr/
