Η στάση του σώματος
Ο πόνος στον αυχένα τις περισσότερες φορές είναι το μακροχρόνιο αποτέλεσμα κακής στάσης και θέσης του σώματος ( λανθασμένη εργονομία) , ιδίως σε κινήσεις που χρειάζεται να κρατήσουμε ένα αντικείμενο μακριά από το σώμα (είναι γνωστό ότι όσο πιο μακριά από το σώμα κρατάς ένα αντικείμενο, τόσο πιο βαρύ το νιώθεις σε όλη την σπονδυλική στήλη ). Η κακή στάση του σώματος αποτελεί και αυτή κατά κάποιο τρόπο μία « σύγχρονη νόσο» της σημερινής ζωής. Η κακή εργονομία της καθημερινής μας απασχόλησης είναι συχνά πυκνά και το αίτιο του αυχενικού. Γεγονός είναι ότι πλέον όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι κάθονται -ιδιαίτερα αυτοί που κάνουν δουλειά γραφείου και χρησιμοποιούν υπολογιστή- σκυμμένοι προς τα εμπρός για πολλές ώρες μάλιστα. Το ίδιο , ίσως και χειρότερο πρόβλημα όμως , έχουν και οι αυτοαπασχολούμενοι σε αγροτικές ασχολίες , κτηνοτροφικές μονάδες , υδραυλικοί και οικοδόμοι
Μερικές απλές συμβουλές για τη στάση του σώματος:
1. Ας προσπαθήσουμε η θέση του κεφαλιού και του αυχένα να είναι σε μια ευθεία. Δηλαδή το κεφάλι να μην προβάλει προς τα μπροστά ενώ καθόμαστε.
2. Καλό θα είναι κάθε 60 λεπτά να σηκωνόμαστε από την καρέκλα μας και με ίσιο τον κορμό μας να περπατάμε για λίγο.
3. Όταν γράφουμε ή εργαζόμαστε μπροστά από την οθόνη ενός υπολογιστή, να διανέμουμε το βάρος των χεριών μας-OXI να στηριζόμαστε στα χέρια μας ΑΛΛΑ το βάρος των χεριών μας να μην προστίθεται στη σπονδυλική στήλη . Αυτό γίνεται όταν ακουμπάμε τα χέρια μας στα χερούλια της καρέκλας. Αποφορτίζουμε έτσι τους μύες της ωμικής ζώνης και του αυχένα.
4. Όταν νιώσουμε τις πρώτες ενοχλήσεις καλό θα είναι να τεντώσουμε το κεφάλι μας προς τα πίσω αργά και μετά προς τα μπροστά. Θα μας ανακουφίσει.
Σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση και θεραπεία του αυχενικού συνδρόμου, παίζει η άσκηση. Μακράν καλύτερη άσκηση είναι η κολύμβηση (μόνο ύπτιο και ελεύθερο) αφού το σωματικό βάρος αντισταθμίζεται από την άνωση του νερού. Έτσι οι αρθρώσεις δέχονται σαφώς μικρότερη φόρτιση. Άξια αποφυγής θεωρούνται όλα εκείνα τα αγωνίσματα που η μεταβολή της στάσης του σώματος και του κέντρου βάρους αυτού μετατοπίζονται συνεχώς (πχ. τένις). O πόνος τις περισσότερες φορές είναι ένας «σύμβουλος» για το τι πρέπει να αποφεύγει κανείς.
Θεραπεία-αντιμετώπιση αυχενικού συνδρόμου
Η αντιμετώπιση κάθε περίπτωσης αυχενικού συνδρόμου εξαρτάται πάντα από την ακριβή αιτία. Απλές μορφές, όπως αυτές που οφείλονται σε μυϊκή κόπωση ή μυϊκή θλάση και διάστρεμμα, υποχωρούν με απλή φαρμακευτική αγωγή (αναλγητικά ή και αντιφλεγμονώδη) μέσα σε διάστημα ημερών ή εβδομάδων με τη σύγχρονη χορήγηση μυοχαλαρωτικών . Είναι σημαντικό σε αυτές τις περιπτώσεις να αποφεύγεται η ακινητοποίηση του αυχένα με αυχενικό κολάρο και να ενθαρρύνεται η πλήρης κινητοποίηση, καθώς αυτό έχει αποδειχθεί ότι επιταχύνει την αποκατάσταση.
Η αντιμετώπιση των μορφών του αυχενικού συνδρόμου που οφείλονται σε εκφυλιστική νόσο της σπονδυλικής στήλης είναι πιο μακροχρόνια. Βασίζεται κυρίως στη φαρμακευτική αγωγή και στη φυσικοθεραπεία, η οποία στοχεύει τόσο στη λύση του μυϊκού σπασμού που συνυπάρχει και στην κινητοποίηση όλων των αρθρώσεων της αυχενικής σπονδυλικής στήλης όσο και στην ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος του αυχένα και στη βελτίωση της θέσης της αυχενικής σπονδυλικής στήλης. Αντί για τη φυσικοθεραπεία ( δέκα συνεδρίες φυσιοθεραπείας το εξάμηνο) είναι ίσως προτιμότερο να δίνουμε στον ασθενή ειδικό πρόγραμμα ασκήσεων για τον αυχένα και εκμάθηση του σωστού τρόπου στάσης . Το κυριότερο όμως είναι η φυσιοθεραπευτές να ακολουθούν το συγκεκριμένο πρωτόκολλο που θα τους υποδείξει ο ορθοπαιδικός ΚΑΙ ΟΧΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΟΤΙ ΘΈΛΕΙ Ο ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ. Μην ξεχνάμε ότι η φυσιοθεραπεία είναι ένα εναλλακτικό φάρμακο και όπως όλα τα φάρμακα δεν είναι τα ίδια και δεν κάνουν για όλους έτσι και όλα τα πρωτόκολλα φυσιοθεραπείας δεν είναι τα ίδια , δεν έχουν σε όλους τα ίδια αποτελέσματα και ένα φάρμακο ( άρα και συγκεκριμένο πρωτόκολλο φυσιοθεραπείας διαφορετικό ανά ασθενή ) το επιλέγει μόνο ο ιατρός αφού είναι φάρμακο
Απαραίτητο είναι να αποφεύγονται βίαιοι χειρισμοί και άλλες βίαιες μέθοδοι κινητοποίησης ( λανθασμένοι φυσιοθεραπευτικοί χειρισμοί ή χειρισμοί==κινήσεις από πρακτικούς ), καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσάρεστα αποτελέσματα. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η εκφυλιστική νόσος είναι χρόνια πάθηση, που παρουσιάζεται με εξάρσεις και υφέσεις και έτσι πολλές φορές μπορεί να εμφανιστούν υποτροπές έπειτα από επιτυχή αντιμετώπιση του προβλήματος. Μάλλον προτιμότερο από την φυσιοθεραπεία είναι συνεδρίες από ειδικές εγχύσεις στο μυοτενόντιο πέρας του μυός από ειδικό ορθοπαιδικό και αν ακολούθως κάνουμε χρήση της φυσιοθεραπείας πρέπει ο φυσιοθεραπευτής να ακολουθεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα που θα του υποδείξει ο ορθοπαιδικός
Σε -λίγες σχετικά- περιπτώσεις όπου το πρόβλημα οφείλεται σε πίεση νεύρου από κάποια δισκοκήλη, τη λύση δίνει η χειρουργική θεραπεία ( πχ δισκεκτομή -μερική ή πλήρης αφαίρεση – για αποσυμπίεση του νεύρου). Πρόκειται για επέμβαση με πολύ μεγάλα ποσοστά επιτυχίας όταν εκτελείται από εξειδικευμένο χειρουργό, η οποία σήμερα γίνεται με νοσηλεία μιας μόνο ημέρας και δεν απαιτεί περαιτέρω πρόγραμμα αποκατάστασης. Στην περίπτωση αυτή η ανακούφιση από τα συμπτώματα είναι άμεση και μόνιμη. Όταν υπάρχει και πίεση του νωτιαίου μυελού (μυελοπάθεια), η χειρουργική αντιμετώπιση είναι συνήθως επείγουσα.
Ασφαλής αντιμετώπιση του αυχενικού συνδρόμου έχουμε μόνο όταν ο ασθενής εκτιμηθεί πρωταρχικά από ορθοπαιδικό και όχι από φυσιοθεραπευτή ή γενικό ιατρό – παθολόγο . Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει κάποια ιδιαίτερη παθολογία όμως μόνο ο ιατρός μπορεί να το κρίνει γιατί διαμέσω της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης πορεύονται όλα τα νεύρα του ανθρωπίνου σώματος
Παρίδης Ι. Διονύσιος
Ορθοπαιδικός Χειρουργός
Επιστημονικός Συνεργάτης Πανεπιστημιακής Ορθοπαιδικής Θεσσαλίας
Μαυροδήμου & Ιπποκράτους 2
( δίπλα στο ΚΥ Ελασσόνας)
THΛΕΦΩΝΟ 24930 23384 & 6936511464
Ελασσόνα